De Maltese Tempels en de Ster Sirius.

De astronomie van een cultuur uit de Steentijd.

Lezing door Lenie Reedijk

Op het kleine eilandenrijk Malta in het midden van de Middellandse Zee ontstond tijdens de Steentijd een megalietcultuur, die ondanks de omvang ervan een insidergeheim is gebleven. Slechts weinigen weten dat hier lang vóór de piramidebouw in Egypte tientallen ‘tempels’ zijn verrezen, alle in dezelfde stijl en in grote lijnen volgens hetzelfde unieke grondplan. Van ongeveer twintig van deze ruïnes is dit grondplan bekend. Een aantal ervan is voldoende behouden gebleven om een indruk te geven van de oorspronkelijk imposante bouwstijl en de typische kunstuitingen van deze mysterieuze cultuur.

Deze ruïnes werpen vragen op, waar generaties archeologen zich het hoofd over hebben gebroken zonder er plausibele antwoorden voor te hebben gevonden. Twee van deze raadsels vormen het centrale thema.

- Waarom zijn er zoveel van deze bouwwerken gebouwd op zo’n relatief klein oppervlak?

- En: waarom is de oriëntatie van hun centrale gangpaden geconcentreerd rondom het zuidoosten en zuidwesten, terwijl zij geen van alle in precies dezelfde richting wijzen?

Deze lezing is gebaseerd op het in 2018 verschenen boek Sirius, the Star of the Maltese Temples. Hierin presenteert Maltakenner en onafhankelijk researcher Lenie Reedijk een archeo-astronomische oplossing voor deze twee belangrijke vragen.

Het onderzoek brengt een aantal essentiële waarnemingen naar voren, waarvan het astronomische fenomeen van de precessie van de equinoxen de kern vormt. Volgens de datering die hieruit resulteert, ontstond de Maltese tempelcultuur in het Mesolithicum, direct na de Laatste IJstijd.

Niet alleen komt de betekenis van deze megalietcultuur hiermee in een ander licht te staan, het heeft gevolgen voor ons denken over de mens in de Steentijd als ook voor onze voorstelling over de wortels van onze beschaving:

- Stond die ‘wieg’ wellicht in Malta en niet in Kreta?

- Kan het fenomeen van de Maltese tempelbouw een voorloper zijn geweest van die van het oude Egypte?

Professor Peter Barthel van het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen maakte de centrale grafiek van het boek, aan de hand waarvan de oriëntaties van de tempels konden worden gecorreleerd met de tijdlijn.